Doqquzmərtəbəli binanın qarşı tərəfində - yolun o tayında tikilən dəbdəbəli,  görünüşü və arxitekturası ilə hamını heyran qoyan baxçanın tikintisi artıq başa çatmışdı.  O, pəncərədən baxçanın açılışına baxır və yeni planlarını qururdu. Artıq açılışdan  bir ay keçmişdi. Hər səhər   bahalı maşınlarda buraya  gələn valideynlər uşaqları tərbiyəçilərə təhvil verib  oranı tərk edirdilər ki,  baxçanın dar həyətində  digərlərinə mane olmasınlar. O, yenə də birotaqlı , təmirssiz, “bokovoy” olduğu üçün divarları kif bağlamış və  gec-gec təmizləndiyi  üçün  ağır qoxulu  mənzilinin  pəncərəsindən  maşınları sayır, hər gün baxçaya neçə uşağın və hansı maşınların gəldiyinə baxırdı. Sonra baxçanın yaxınlığında dayanıb maşınların nömrəsini və markasını, hansı maşında hansı valideynin gəldiyini təsadüfən çəkilən adlardan öyrənməyə çalışdı. - Aha, deməli, 90MM…7 nömrəli  Çipin yiyəsinə Vaska deyirlər. 95AT…8 nömrəli Pradonun  sahibini arvadı  Çingiz deyib çağırdı… Baxçanın gözətçisi ilə tanış olub digər məlumatları da  əldə etdi. Bu məlumatları öyrənmk ona baha başa gəlmədi. Qoca  gözətçi  hər dəfə  buradan  “təsadüfən” keçərkən onunla rastlaşan və çantasından müxtəlif şirniyyatlar çıxarıb verən qadına əməlli-başlı isnişmişdi: -Ay dayı, sənin işləyən vaxtındır, sənə qurban? Sənin indi gəlin, oğul-qız qulluğu görən vaxtındır.  Üzü bu qədər nurlu adam görməmişəm. Hiss olunur ki, yaxşı adama oxşayırsan, sənə qurban, - deyən şirindil qadın qocanın könlünü almış, ürəyinə yol tapmışdı. Bir neçə belə “təsadüfi” rastlaşmadan sonra onu maraqlandıran əsas məlumatlar ovcunda idi. Qoca gözətçi  baxçanın aşpazından,  süpürgəçisindən, tərbiyəçilərdən məlumatları yağdan tük çəkən kimi çəkib maraqlanan  ünvana ötürdü. Bir  neçə gün sonra  toyda tanış olduğu və lazım olacağını düşünüb “əlində saxladığı” qoca və şöhrətpərəst, axmaqcasına özünü cavan  götərməyə çalışan yüngülxasiyyət aktrisanı dilə tutub onun köhnə dəbli şıq paltarını və ayaqqabısını birovuz  aldı,  geyinib baxçaya  getdi. Əvvəlcədən “kəşfiyyat” məlumatlarından öyrəndiyi faktları bir neçəsini  sadalayıb tanış adamların adını verərək müdiri çoxdan tanıdığını dedi və  yanına getmək icazəsi aldı.  Zər-ziba içərisində itib-batan gənc müdir  xanım onu  hardan tanıdığını xatırlaya bilmədi və soyuq qarşıladı. O,  yadında saxladığı adları bir-bir çəkərək  X-in yaxın qohumu olduğunu və onun  təhlükəsizlik  orqanlarında böyük vəzifədə işlədiyini deyərək müdirənin buzunu birtəhər əridə bildi. Ona da elə bu lazım idi: -Naza xanım, siz bilirsinzmi ki, bütün ölkədə sizin baxça böyük səs-küyə səbəb olub. Belə müəssisə heç yanda yoxdur. Yoldaşınızın imkanları böyükdür, bilrəm. Qohumum deyirdi ki,  baxçanı  əriniz   tikdirmiş və heç bir təhsiliniz olmasa da,  bura müdir  təyin olmusunuz. Bu tərəflərin ən imkanlı iş adamlarının uşaqları da sizin  baxçaya gəlir. O adamların hamısını tanıyıram,  -  dedi,-  qohumum danışıb.  Hər uşağı neçə manata götürdüyünüzü də bilirəm.  Uşaqları yuxarı qiymətə götürüb   aşağı qiymətə qeydiyyata salmanızı da bilirəm. Ancaq bunlar məni maraqlandırmır. Başqa işim var. Danışa-danışa baxır və Naza xanımın təəccüblə açılmış gözlərindən, batmış nitqindən bildi ki, ox  hədəfə dəyib. Müdiri tam ələ almaq üçün davam etdi: -Bilirsiz, Naza xanım, bunları danışmaqda mənim  başqa məqsədim yoxdur. Desəm, inanmayacaqsız, sizə qurban,  mən sizə kömək eləmək, baxçanın şöhrətini bütün ölkəyə yaymaq istəyirəm. Söhbətin belə dəyişməsi Naza xanımın təəccübünü daha da artırdı: -Ay xanım, məqsədinizi deyin. Axı məndən nə istəyirsiniz? -Başınıza dönüm, sizə qurban, nə məqsədim olacaq ki? Heç pis məqsədli adama oxşuyuram?  - deyib sonra əlavə etdi,- Deyin, bir stəkan çay gətirsinlər. Boğazım quruyub. Naza xanım zəngin düyməsini basıb katibəyə çay gətirtdi.O, çantasını açıb çox bahalı bir neçə konfet çıxardı. Stolun üstündəki  konfet qabına qoyub birinin kağızını açdı: -Yoldaşıma xaricdən pay gətirmişdilər. Xalis italyanskidir, sənə qurban(artıq “siz”  “sən”lə əvəz olundu). Götür,  çay içərsən. Əri taksi sürücüsü idi. İki gün işləyəndə, iki gün də evdə yatar: - Hələ gətirdiklərim qurtarmayıb,- deyib işləməkdən boyun qaçırardı. Zəif və cılız bədənini çirkli yorğana büküb qırıq divanın üstündə büzüşüb yatardı. Əri yatan kimi paltarlarının cibini eşələyər, tapdığı pulları götürüb gizlədər, onu yenə zorla iş dalınca göndərərdi: -Get, canın çıxsın, işlə, qazan. Küçüklərini mən saxlamayacam ki,-deyərdi. Konfeti  qızının çantasından oğurlamışdı. İldə özünə bir neçə dəfə ad günü  keçirən qızı tanış olduğu “poklonnik”lərini ad gününə dəvət edəndə hərdən çaşır,  eyni adamı ildə  iki-üç dəfə ad gününü qeyd etmək  üçün restorana dəvət edirdi. Ayıq başı olanlar kələyi tutur, qaçırdılar. Sadəlövhlər isə tora düşüb hədiyyə qoltuqlarında restoranda onu  gözləyərdilər. Yalanının üstü açılanda vəziyyətdən çıxmağı bacaran qızı pərəstişkarlarına   aldırdığı bahalı hədiyyələri, şirniyyat şeylərini  gizlədib evdəkilərdən qoruyurdu. Keçən həftə qızının çantasını birtəhər ələ keçirib bu konfetləri  götürmüş, gizlədərək bu gün üçün saxlamışdı. - Naza xanım, sənə qurban, bayaq dedim, baxçanın şöhrətini qaldırmaq, ən imkanlı adamların uşaqlarını sənin baxçana cəlb eləmək lazımdır. Mənim yaxşı tanışlarım var. Özüm jurnalistəm. Baax, - deyib çantasından saxta yolla çıxartdırdığı  vizit kartlarını çıxardı, - ölkənin ən hörmətli nüfuzlu qəzetində işləyirəm. Jurnalist sözünü eşidəndə Naza xanım qaş-qabağını töküb sifətini turşutdu: -Sənə qurban, elə bilmə ki, baxçandan nəsə yazmaq, səndən pul qoparmaq istiyirəm, yox. Sənin baxçan haqda elə bir kitab yazacam ki , bütün ölkəyə səs salsın. Nazirliyə də ötürərsən birini.  Mənim neçə illik jurnalist təcrübəm var.  Savadlı adamam, elə məqalələr yazmışam, daşdan keçib. Naza xanımı maraq bürüdü. -Bilirsən, sənə qurban, baxçada olan bütün uşaqların,  işçilərin  adlarını, tərcümeyi-halını,  vəzifələrini yaz, şəkilləri ilə birgə  ver mənə. Qalanı ilə işin yoxdur. Bir neçə gün sonra qızının vasitəsi ilə tanış olduğu qəpiyə güllə atan bir jurnalistlə görüşüb  təklifini dedi: -Sənə verdiyim faktlar əsasında hər adam və uşaq üçün dəbdəbəli, tərifli bir mətn yaz.  Üç yüz manat verəcəm. Kitabları, köhnə qəzetləri tök qabağına,  köçür. Peşən odur dəə, nə var yazmağa? Sonra nəşriyyata gedib kitabın nəşri üçün qiyməti və tirajı danışdı. Bir neçə gün sonra artıq kitab hazır idi.  İlk nüsxəni götürüb Naza xanımın yanına getdi: -Sənə  qurban, bax gör,  necə kitab hazırlamışam?  Ölkədə hansı baxça haqda  kitab nəşr olunub? Varmı? Yoox. Birinci sənsən. Hər birini əlli manatdan danışmışdıq. Di, sən pulunu hazırla. Mən bir-iki günə kitablarını çatdıracam. Kitabın üz qabığında Naza xanımın böyük şəkli və: “Hamımızın anası nazlı Nazamız”-sözləri yazılmışdı. İçində isə birinci səhifədə vərəq boyda  başqa şəkli,   onun haqqında çox poetik, dəbdəbəli metaforlarla dolu   məqalə yazılmışdı. Hər işçi və uşağın şəkli  və onun haqqında yazılmış mətn yeni səhifədə verilmiş, uşaqların arzuları, böyüyəndə kim olmaq istəmələri, həmin peşəyə uyğun şeir və şəkillər də yer almışdı. Şeir və şəkillər haqda ideyanı verən jurnalistin haqqına  bir neçə manat pul əlavə eləmişdi. Naza xanımın uçmağa qanadı yox idi. -Hə, sənə qurban, demişdim axı, məndən sənə ziyan gəlməz, – deyə “jurnalist” xanım dilləndi,-  gör  hansı imkanlı padruqanın, baxça müdirinin haqqında belə kitab çıxıb? O metronun yanında böyük  özəl baxça var haa, müdirinin adı nəydi, unutdum, o nə qədər yalvardı ki, onun haqqında yazım kitabı,  dedim , yox, Naza xanım haqda yazacam. Söhbət əsnasında həmin baxça və müdiri haqda məlumatları da Naza xanımdan yavaş-yavaş çəkdi. Daha o baxçanın gözətçisinə şirniyyat yedirtmək lazım gəlmədi. Baxçanın həyətinə çıxan kimi məlumatları unutmamaq üçün bloknotunu çıxarıb  kobud xətlə  qeydlər etməyə başladı: -Adı mnayə.  əri slman evdihmə qambinatı işdədir.  həmi də un dəyrmanı var. özü naxcvannıdı.  qardaşı masqvada bznismendi..adı  mbariz. Bir neçə gün sonra kitabları baxçaya təhvil verdi. Şəkillərini və  özləri haqda yazılmış mətnləri görən işçilər, uşaqlar və valideynlərin sevinci yerə-göyə sığmırdı: -Sağ ol, Naza xanım, mənim də adım düşdü kitaba. Ay Allah, şəklim nə yaxşı, qəşəng çıxıb. Necə gözəl sözlər yazıblar axı. Bu qədər tərifi ömrümdə eşitməmişəm. Adamın canına yağ kimi yayılır. Hamı bir neçə gün yazılan təriflərin oyatdığı ovqatdan sərxoş kimi gəzdi. Sevinə-sevinə kitabı açıb şəkillərini və mətni fəxrlə qohum-qonşuya göstərdilər. -Əlli manat nədir ki? Elə bilərik, bir  kafeyə  gedib yeyib-içmişik. Kitab həmişəlik qalandır, -deyərək pulu yığıb verdilər. “Sənə qurban” xanım  müdirin şirinlik üçün verdiyi əlavə pulla birgə  üç min manatı götürüb banka getdi. Hesab açdırıb pulunu banka qoydu.  Pulu evdə saxlamaq olmazdı. Bank kartını evdə, ya çantasının xəlvəti gözündə  gizlətmək daha asan olardı. Sonra isə  Nazanın baxçası haqda  kitabın bir nüsxəsini götürüb metronun yanındakı baxçaya üz tutdu.  

---