Ötən həftə Cənubi Qafqazın gündəmində olan mühüm hadisə Azərbaycan və Ermənistan sərhədində yeni sərhəd-keçid məntəqəsinin quraşdırılması olub.

Avropa.info bildirir ki, yeni buraxılış məntəqəsi aprelin 23-dən Laçın-Xankəndi yolunda fəaliyyət göstərir. Onun quraşdırılması qərarı çoxdan yetişib və Bakının erməni tərəfinin çoxsaylı təxribatlarına cavabı olub.

10 noyabr 2020-ci il tarixli Üçtərəfli Bəyanatın müddəalarına zidd olaraq, Ermənistan və Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda fəaliyyət göstərən qeyri-qanuni erməni silahlı birləşmələri uzun müddət bu yoldan hərbi məqsədlər üçün, o cümlədən minaların daşınması üçün istifadə ediblər. Azərbaycanın talan edilmiş təbii sərvətləri də eyni şəkildə daşınırdı.

Aprelin 23-də Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi bəyan edib ki, sərhəd-keçid məntəqəsi respublikanın təhlükəsizliyinə Ermənistan tərəfindən təhdidlərə cavab olaraq yaradılıb. “Üçtərəfli Bəyanat üzrə öhdəliklərə (Azərbaycan, Rusiya Federasiyası və Ermənistan) uyğun olaraq, bu əlavə tədbir çərçivəsində Azərbaycan Respublikası tərəfindən vətəndaşların, nəqliyyat vasitələrinin və malların hərəkətinin təhlükəsizliyinə təminat Laçın yolu boyunca Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində yaşayan erməni sakinlərinin bu məntəqədən Ermənistan və Azərbaycana hər iki istiqamətdə şəffaf və nizamlı şəkildə keçməsi üçün lazımi şərait yaradılacaq”, - deyə XİN-dən bildirilib.

Beləliklə, Bakı aydınlaşdırıb ki, Dövlət Sərhəd Xidmətinin (DSX) bölmələri tərəfindən Ermənistanla sərhəddə, Laçın-Xankəndi yolunun başlanğıcında buraxılış məntəqəsinin quraşdırılması ermənilərin bu yoldan istifadəsini məhdudlaşdırmır. respublikanın Qarabağ iqtisadi rayonunda. Bu o deməkdir ki, Azərbaycanın qurduğu keçid məntəqəsi ermənilərə heç bir maneə yaratmayacaq - söhbət mülki şəxslərdən gedir.

Bununla yanaşı, Bakı məcburi köçkünlərin geri qayıtmağa başladığı dövrdə, o cümlədən sərhədyanı Laçın rayonuna Ermənistan tərəfindən separatçılara davamlı olaraq silah və canlı qüvvə verilməsinə göz yummayacaqlarını vurğulayıb.

Keçid məntəqəsini yaratmaqla rəsmi Bakı faktiki olaraq vətəndaşlarının təhlükəsizliyini təmin etmək üçün üzərinə düşən öhdəlikləri yerinə yetirib.

Bununla yanaşı, Bakı açıq şəkildə bildirdi ki, Ermənistan birdəfəlik başa düşməlidir ki, Azərbaycan ərazisində silahlı erməni birləşmələrinə, terrorçu və təxribat qruplarına yer yoxdur. Yaxşı, suveren ərazilərin qorunması və sərhəd-keçid məntəqələrində nəzarətin təmin edilməsi hər bir dövlətin suveren və ayrılmaz hüququdur.

Laçın yolu ətrafında yaranan gərginlik fonunda beynəlxalq vasitəçilik də daxil olmaqla, sülh müqaviləsinin imzalanması ilə bağlı danışıqlar dalana dirənib.

Xankəndi-Laçın yolunda etiraz: Azərbaycanın hüquqları uğrunda mübarizə

Azərbaycan ərazisində faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarına son qoyulması, Qızılbulaq və Dəmirli mədənlərində monitorinqlərin aparılmasına icazə verilməsi tələbi ilə azərbaycanlı könüllülərin və ekoloqların Laçın-Xankəndi yolunda təşkil etdiyi etiraz aksiyası 135 gündür ki, davam edir.

Nümayişçilər “Azərbaycan öz yerin təkinin sahibidir!”, “Ekoloji cinayətlərə son!”, “Ekoterrora son!”, “Təbiəti qoruyaq!”, “Ekosidə yox, montorinqə bəli!” şüarları səsləndirirlər.

Bu münasibətlə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin bəyanatlarında dəfələrlə Qızılbulaq qızıl və Dəmirli mis-molibden mədənlərinin sərvətlərinin qeyri-qanuni istismarına diqqət çəkilib və bu mədənlərə giriş yalnız Laçın yolu ilə mümkündür.

İrəvan davam edən etirazların “yolun bağlanmasına” səbəb olduğunu iddia edir.

İstər Ermənistan hakimiyyəti, istərsə də özlərini Qarabağ ermənilərinin “liderləri” adlandıranlar iddia edirlər ki, Xankəndi-Laçın yolu bağlıdır, mülki əhalinin keçməsinə icazə verilmir və buna görə də erməni silahlı qüvvələrinin işğal etdiyi ərazilərdə humanitar böhran hökm sürür.

Azərbaycan hakimiyyəti erməni tərəfinin bütün bu iddialarını qəti şəkildə təkzib edir.

Aksiyadan görüntülər yolun mülki vətəndaşlar üçün açıq olduğunu təsdiqləyir. Yol boyunca Rusiya hərbçilərinin humanitar yardım aparan maşınları və Beynəlxalq Qızıl Xaç Təşkilatının maşınları sərbəst hərəkət edir.

Azərbaycan dəfələrlə Ermənistan tərəfinin iddialarını təkzib edərək, yolun humanitar və mülki yüklərin daşınması üçün açıq olduğunu bəyan edib.

Bakı: Öz ərazisində sərhəd-keçid məntəqəsinin quraşdırılması Azərbaycanın suveren və qanuni hüququdur

Qeyd edək ki, Paris yenidən Cənubi Qafqazdakı vəziyyətə xüsusi qərəzli münasibəti ilə seçilib və burada Laçın-Xankəndi yolunun başlanğıcındakı keçid məntəqəsi ilə bağlı növbəti ermənipərəst bəyanat verib.

Rəsmi Bakı buna cavab olaraq bəyan edib ki, Fransanın Avropa və Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ann-Kler Lejandrın Azərbaycanın Ermənistanla sərhəddə nəzarət-buraxılış məntəqəsi yaratması ilə bağlı bəyanatlarını kökündən əsassız hesab edir.

“Bu addımın Üçtərəfli Bəyanata, beynəlxalq sənədə və ya məhkəmə qərarına zidd olduğunu iddia etmək üçün heç bir əsas yoxdur. Azərbaycan Laçın-Xankəndi yolunda vətəndaşların, avtonəqliyyat vasitələrinin və yüklərin təhlükəsizliyinə zəmanət verir və üzərinə götürdüyü öhdəliklər çərçivəsində bu istiqamətdə tədbirləri davam etdirməyə hazırdır”.

Bakı Parisi öz subyektiv mövqeyindən əl çəkməyə, ərazi bütövlüyü və suverenlik kimi beynəlxalq hüquqi prinsiplərə hörmət əsasında Ermənistanla münasibətlərin normallaşdırılması prosesinə xələl gətirmədən Cənubi Qafqazda sülh, sabitlik və inkişafa maneə yaratmamağa çağırıb.

Diplomatik iadər əmin edib ki, Laçın yolunda Qarabağ bölgəsinin erməni əhalisinin hər iki istiqamətdə Ermənistan və Azərbaycana şəffaf və nizamlı şəkildə keçməsi üçün lazımi şərait yaradılacaq.

Kremlin reaksiyası: Rusiya, Azərbaycan və Ermənistanın Qarabağla bağlı razılaşmalarının alternativi yoxdur

Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov bununla bağlı bildirib ki, Azərbaycan tərəfindən Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsinin quraşdırılması Rusiya Federasiyasının əlavə vasitəçilik səylərini tələb edir.

Peskov vurğulayıb ki, Moskva Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan liderləri arasında mübahisəsiz qalan üçtərəfli sazişlərin həyata keçirilməsinə yardım etməkdə davam edəcək.

O qeyd edib ki, “vəziyyət həqiqətən çətindir”, “əlavə səylər tələb edir” və İrəvan və Bakı tərəfindən anlaşma Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan liderləri arasında üçtərəfli razılaşmaların “həyata keçirilməsinə alternativ yoxdur”.

“Rusiya İrəvan və Bakı ilə birlikdə bunun üzərində işləməyə davam edəcək. Əlaqələri davam etdiririk. Biz paytaxtlarla işləyirik, bu işi davam etdirəcəyik”, - deyə Kremlin sözçüsü bildirib.