Konfransda professor İlham Rəhimov “Cahangir Abbas oğlu Kərimov haqqında xatirələr” mövzusunda məruzə edib

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Mərkəzi Elmi Kitabxanasında Qara dəniz və Xəzər dənizi Regionu Ölkələri Hüquqşünasları Assosiasiyası və AMEA-nın təşkilatçılığı ilə Azərbaycan hüquq elminin görkəmli nümayəndəsi, Rusiya Elmlər Akademiyasının (REA) müxbir üzvü, AMEA-nın həqiqi üzvü Cahangir Kərimovun anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş elmi konfrans keçirilib.

Konfransdan öncə akademik Cahangir Kərimovun həyat və fəaliyyətini əks etdirən sərgiyə baxış keçirilib.

Tədbrdə giriş sözü ilə çıxış edən Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli qeyd edib ki, akademik Cahangir Kərimov keçmiş SSRİ-də və müstəqillik illərində dövlət və hüquq nəzəriyyəsi üzrə tanınmış elm xadimlərindən biri olub. O bildirib ki, görkəmli alimin hüququn aktual problemlərinə həsr olunmuş əsərləri bu elmin zənginləşməsində və bu sahədə yeni elmi istiqamətlərin açılaraq tədqiqata cəlb edilməsində mühüm rol oynamışdır. Akademik Cahangir Kərimovun dövlət və hüquq nəzəriyyəsi, hüququn fəlsəfəsi, hüququn psixologiyası, hüququn kibernetikası və digər istiqamətlərdə əsərlərinin bu gün də aktuallığını qoruduğunu deyən akademik İsa Həbibbəyli görkəmli alimin həm də keçmiş SSRİ-də və müstəqillik illərində yeni kadrların hazırlanması işinə misilsiz töhfə verdiyini söyləyib.

“Akademik Cahangir Kərimov Peterburq hüquq məktəbinin banisi, həm ölkəmizdə, həm də Rusiyada hüquq elminin inkişafına sədaqətli xidmət etmiş görkəmli alimdir. O, daim Azərbaycanla, bu sahədə tanınmış alimlərimizlə ünsiyyətdə olmuş, hüquq elminin aktual problemlərinə dair fikir mübadiləsi aparmışdır”, - deyə akademik İsa Həbibbəyli bildirib.

Sonra Rusiya Elmlər Akademiyası prezidentinin müavini, Rusiya Federasiyası Hökuməti yanında Qanunvericilik və Müqayisəli Hüquq İnstitutunun direktoru, hüquq elmləri doktoru, professor, Rusiya Elmlər Akademiyasının akademiki Taliya Yarullovna Xabriyeva çıxış edərək konfransın təşkilinə görə Akademiya rəhbərliyinə minnətdarlığını bildirib. Xanım Xabriyeva bu tədbirin həm Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, həm də Rusiya Elmləri Akademiyası üçün olduqca əhəmiyyətli olduğunu qeyd edib və REA-nın prezidenti, akademik Gennadi Krasnikovun adından salamlama məktubunu səsləndirib. Məktubda akademik Cahangir Kərimovun həyat və fəaliyyəti, məşğul olduğu elmi-tədqiqat sahələri, zəngin irsi haqqında ətraflı bəhs edilib, görkəmli alimin hüquq elminin inkişafı və yüksək ixtisaslı kadrların yetişdirilməsində xidmətləri sadalanıb. Taliya Xabriyeva gələn ilin fevralında Rusiya Elmlər Akademiyasının 300 illik yubileyinin keçiriləcəyini bildirərək həm akademik Cahangir Kərimovun keçdiyi həyat yolunun, həm də AMEA-nın tarixinin bu nəhəng yolun bir hissəsi olduğunu vurğulayıb. O, eyni zamanda akademik Gennadi Krasnikovun adından AMEA rəhbərliyini REA-nın 300 illiyi münasibətilə keçiriləcək tədbirlərdə iştirak etməyə dəvət edib.

Konfransda Qara Dəniz və Xəzər Dənizi Regionu Ölkələri  Hüquqşünasları Assosiasiyasının Prezidenti, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar hüquqşünası, Rusiya Elmlər Akademiyasının  akademiki, hüquq elmləri doktoru, professor İlham Rəhimov “Cahangir Abbas oğlu Kərimov haqqında xatirələr” mövzusunda məruzə edib.

Professor İlham Rəhimov çıxışına Cahangir Abbasoviç Kərimova həsr olunmuş “İnsan, Alim, Vətəndaş” kitabından başlayıb: “Professor A.N.Savenkovun bu kitaba yazdığı ön söz diqqətimi çəkdi. Savenkovun səmimi, sadə, məntiqi və  ürəkdən yazdığı bu ön söz Cahangir Abbasoviçin həyatı və elmi fəaliyyəti barədə hamıya dolğun məlumat verir”.

Sonra İlham Rəhimov Cahangir Kərimovla bağlı xatirələrini konfrans iştirakçılarının diqqətinə çatdırdı: “Mən sizə elə məqamlar barədə danışmaq istəyirəm ki, onları burada eşitməmisiniz. Əvvala, mən Leninqrad Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsində oxumuşam. Aleksandr Nikolayeviç buranı haqlı olaraq “klassik ali təhsil müəssisəsi” adlandırırdı və doğrusu, bu mənim çox xoşuma gəlir. Mən Cahangir Abbasoviç haqqında ilk dəfə 1970-ci ildə Leninqrad Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olanda eşitdim. O, burada Dövlət Hüquq Nəzəriyyəsi kafedrasının müdiri vəzifəsində işləsə də artıq bir ildən çox idi ki, Mərkəzi Komitə tərəfindən Moskvaya İctimai Elmlər Akademiyasına göndərmişdilər. Ancaq bütün bunlara baxmayaraq onun barəsində öyrənmək gələcək tələbə kimi mənə çox maraqlı idi, Kərimov kimdir? Bəlkə başqa xalqın nümayəndəsidir, məsələn, Özbəkistandandır və s. Aydınlaşdırma zamanı azərbaycanlı olduğunu biləndə bu məni daha güclü  maraqlandırmağa başladı. Cahangir Abbasoviçlə bu mənim ilk və qiyabi tanışlığım idi, çünki bu şəxsiyyət haqqında başqalarından eşitmişdim.

Cahangir Abbasoviçlə bağlı bir neçə epizod da danışmaq istəyirəm. Bizim universitetdə çox məşhur və həddən artıq tələbkar bir professor var idi. Yəqin ki, hüquqşünaslar onu - Olimpiad Solomonoviç İoffeni yaxşı tanıyırlar, Mülki Hüquq kafedrasının müdiri idi. Hamımız ondan çəkinirdik, doğrudan da olduqca sərt və tələbkar idi. Bir dəfə Olimpiad Solomonoviç bizdən imtahan götürəndə maraqlı dialoqumuz alındı. Mən universitetdə oxuyanda qrup rəhbəri idim və bildiyiniz kimi qrup rəhbəri həmişə imtahanı hamıdan sonra verirdi. İmtahan başa çatanda Olimpiad Solomonoviç məndən soruşdu: “tələbələr haqqımda nə fikirləşir?”. Cavab verdim ki, mən düzünü deyim? O, bildirdi ki, “əlbəttə, doğrusunu de”. Dedim ki, tələbələr sizi olduqca sərt, tələbkar müəllim kimi tanıyır. O mənə tərəf baxıb “qulaq as, sizin bəxtiniz onda gətirib ki, Cahangir Abbasovçə imtahan verməmisiniz” söylədi. Olimpiad Solomonoviçin Cahangir Abbasovç barədə dediklərinin həqiqət olduğunu sonradan başqaları da mənə danışıblar. Dövlət Hüquq Nəzəriyyəsi kafedrasının aspirantları danışırdılar ki, Cahangir Abbasovçin mühazirələrini heç kim dəftərə yazmırdı, ümumiyyətlə, tələbələr dəftərə yazanda xoşu gəlmirdi. Mühazirəni, tədris elədiyi fənni elə gözəl, dərindən izah edərdi ki, hətta tələbələr qeydlər götürməyi belə unudar və buna ehtiyac duymazdılar, çünki onun danışdıqlarını bütünlüklə yadda saxlayırdılar. Bəli, Cahangir Abbasovç məhz belə lektor idi.

Daha sonra professor İlham Rəhimov Cahangir Kərimovla şəxsi münasibətlərindən, onun elmi fəaliyyəti və yaradıcılıq irsindən, eləcə də Rusiya Elmlər Akademiyasına necə müxbir üzv seçilməsinin maraqlı tarixçəsindən danışdı.

Konfransda, həmçinin AMEA-nın Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun baş direktoru, professoru İlham Məmmədzadə “Akademik Cahangir Kərimovun irsində fəlsəfə və hüquq haqqında”, Rusiya Elmlər Akademiyasının Dövlət və Hüquq İnstitutunun direktoru, Rusiya Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyətinin üzvü, hüquq elmləri doktoru, professor, Rusiya Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü Aleksandr Nikolayeviç Savenkov “İnsan, alim, vətəndaş”, AMEA Azad Həmkarlar İttifaqının sədri, professor Habil Qurbanov “Akademik Cahangir Kərimovun tədqiqatlarında hüququn fundamental problemləri” və akademik Cahangir Kərimovun oğlu, Rusiya Elmlər Akademiyasının Dövlət və Hüquq İnstitutunun baş elmi işçisi, hüquq elmləri doktoru, professor Aleksandır Kərimov “Atamla bağlı xatirələr: elmi yolun mərhələləri” mövzusunda məruzələrlə çıxış ediblər.

Sonra Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkili (Ombudsman) Səbinə Əliyeva çıxış edərək akademik Cahangir Kərimovun Azərbaycanda və keçmiş SSRİ-də hüquq elminin inkişafındakı rolundan danışıb.

Tədbirdə, o cümlədən akademik Cahangir Kərimovun nəvəsi, hüquq elmləri namizədi Kiril Nalyotov çıxış edərək babası ilə bağlı xatirələrini bölüşüb, konfransın təşkilinə görə minnətdarlığını bildirib.

Daha sonra bir qrup alimə “Akademik Cahangir Kərimovun 100 illiyi” yubiley medalı və Cahangir Kərimova həsr olunmuş “İnsan, Alim, Vətəndaş” kitabı təqdim olunub.

Qeyd edək ki, tədbir boyunca, həmçinin akademik Cahangir Kərimovun həyat və fəaliyyətini əks etdirən videoçarx nümayiş olunub.